Misschien hebben we ons wel allemaal een beetje zand in de ogen laten strooien in de afgelopen jaren. In veel gevallen denk ik dat we daar ook niet zo heel veel weerstand tegen hebben geboden. Wie wil er nou niet graag geloven in een wereld waarin bijna alles gratis is. Gratis pensioen, gratis gezondheidszorg, gratis cultuur, gratis vervoer, gratis kinderopvang, gratis lenen, aflossingsvrije hypotheek en ook bijna gratis eten en drinken.Nu we zien dat al die veronderstelde gratis goederen en diensten helemaal niet gratis zijn geweest, maar dat de rekening alleen achteraf wordt gepresenteerd, komen we in actie. Maar we wisten het natuurlijk best. Het zijn dus voor het grootste deel krokodillentranen die er worden gehuild. En voor de mensen die nu echt heel hard worden geraakt, en al hun leven lang achter de feiten aanlopen? Daarvoor zijn de druiven zuur, en reiken we natuurlijk de helpende hand.
Een op hol geslagen wereld in de ban van het ene magische woord: ‘Groei’. U weet wel, Groei, het broertje van Meer, en het neefje van Veel. Dat is de westerse wereld van de afgelopen twintig jaar. Terwijl de kinderen van deze generatie tijdens de geschiedenisles leerden over de Gouden Eeuw, werd deze buiten de muren van de klas herleefd. En Hoe! Koning Groei regeerde en werd bijgestaan door de prinsen Meer en Veel. Totdat hij abdiceerde, en dat is het moment waar wij nu zijn aangekomen.
Mensen rijden in een leaseauto, en vinden het normaal dat deze door het bedrijf waar zij werken wordt betaald, net als de benzine. De tankpas doet het alleen in Nederland, en dus tanken ze onderweg naar Frankrijk nog even bij de Nederlandse grens omdat het dan ‘gratis’ is. Ze hebben daar recht op vinden ze, omdat ze bijtelling betalen. Als er een sterretje in hun ruit schiet, dan gaan ze naar de Carglass, want daar is reparatie ‘gratis’. En wanneer de vakantie ze verder brengt, dan laten ze zich vaccineren. Deze prikken zijn bij de juiste verzekering in de meeste gevallen ook ‘gratis’. Net als een rollator, een nieuwe bril, een second opinion, onbeperkt eten voor €10,00, 29 vrije dagen, kinderopvang, thuiszorg en een stoeltjeslift.
Niets is gratis, aan letterlijk alles moet aandacht worden besteed, en in de meeste gevallen ook geld. Omdat in veel gevallen niet duidelijk is wie er nu eigenlijk betaalt voor de dingen en diensten die we gebruiken, ervaren mensen ze als gratis. Een denkfout. Overal wordt voor betaald en indirect eigenlijk altijd door de mensen zelf. Doordat we zo massaal gebruik zijn gaan maken van al deze collectieve bedrijfs- en overheidsdiensten, is de rekening veel te hoog geworden. Het is dus niet meer dan logisch dat de rekening wordt gepresenteerd. Dit gebeurt in verschillende vormen; belastingverhoging, premieverhoging, pensioenkorting, ontslagrondes bij bedrijven, versobering van Lease- en andere bedrijfsregelingen en ook salaris.
Het bijhouden van een weblog is leuk om meerdere redenen. In de eerste plaats is het voor mij een goede manier om gedachten uit te werken, bij te schaven en proberen ze in een vorm te gieten waarin meer mensen er iets mee kunnen. In de tweede plaats wordt een blog op den duur vanzelf een overzicht in de tijd, waarin je terug kunt lezen wat je in een bepaalde periode bezighield.
Wanneer ik over een aantal jaren dit stukje teruglees, dan kan ik beter dan nu beoordelen of mijn veronderstelling dat we leven in een tijd van transitie de juiste is. Een thema waar ik de laatste tijd veel mee bezig ben, omdat ik ervan ben overtuigd dat we aan de vooravond staan van grote veranderingen, en dat de wal het schip wel moet keren omdat er te veel dingen scheef zijn gegroeid.
We hebben de wereld zien veranderen in een plek waar alles draaide om de overtreffende trap. Nu worden we gedwongen dezelfde trap weer af te dalen. De meest pijnlijke manier is een val, het is in deze tijd de uitdaging die pijn voorkomen, hoewel het wel de meest efficiënte manier is!
Vanuit dat perspectief onderstreep ik steeds het belang van authenticiteit, puurheid (echtheid) en oprecht gastheerschap, omdat het de waarden zijn die overeind blijven als alle bijzaken wegvallen. In verhalen uit de tijd dat er nog bijna niets was, figureren er niet voor niets al herbergiers. Mensen die zichzelf ten doel stellen anderen te helpen aan en met basisbehoeftes. Meer niet. Een vak dat altijd zal bestaan, zeker in de meest oorspronkelijke vorm. Op een overzichtelijke schaal, in menselijke maat.