De beleving van gastvrijheid is lastig in woorden te vatten; je moet het voelen. Gastvrijheid voelt vaak als een verrassing, een cadeautje. Een welgemeend uitgesproken ‘Van harte Welkom’ brengt mij vaak in een goede stemming en komt heel anders op mij over dan wanneer het is opgeschreven, bijvoorbeeld in een inleidend verhaaltje op de eerste pagina van een menukaart.
Het probleem met opgeschreven goede bedoelingen is vaak dat iedere lezer ze op een andere, maar soms ook op de verkeerde manier interpreteert. Zo heeft iedereen weleens een email verstuurd die anders werd opgevat dan dat die was bedoeld, en stoort iedereen zich bij tijd en wijlen aan de toon van een tekst die aan hem of haar is gericht. Bijkomend probleem is dat je de verkeerde indruk niet direct kunt corrigeren en dat het verkeerde gevoel blijft hangen.
Alle goede bedoelingen ten spijt, geschreven boodschappen schieten meer dan eens hun doel voorbij. De laatste jaren merk ik in de Nederlandse Horeca een enorme toename aan ‘bordjes’. Allerlei aanwijzingen die vaak niet bedoeld zijn om een gast behulpzaam te zijn, maar om de ergernissen van het bedienend personeel of de horecaondernemer te verminderen.
Op een terras las ik laatst op een levensgroot bord op de muur: ‘verboden zelf meegebrachte etenswaren te nuttigen’. Mijn eerste gedachte was: ‘Gebeurt dat hier dan zo vaak? Wat een vreemd publiek!’ Voor mij een reden om me nog een keer goed te bedenken of ik hier wel plaats wil nemen.
Ook de tekst: ‘Consumptie Verplicht’ bezorgt mij ene lichte hoofdpijn. Iedere gast zal begrijpen dat horecabedrijf of een terras alleen kan draaien met betalende gasten. Gasten zullen er dus alleen voor kiezen om plaats te nemen zonder iets te bestellen, als de zaak zelf bestellen bijna onmogelijk maakt. Bijvoorbeeld door te weinig (goed) personeel in dienst te nemen.
‘De Wc is boven.’ ‘Deur goed sluiten.’ ‘ Bent u in de kerk geboren?’ ‘Bij de bar bestellen.’ ‘Geen schoenen op de stoelen.’ ‘Peuken in de asbak.’ Allemaal voorbeelden van de Horecaondernemer die er volgens mij niet zoveel zin meer in heeft. Hij stoort zich aan zijn gasten, en een lullig briefje is sneller opgeplakt dan dat je een dranger plaatst. Niet zelden slaat de ergernis aan gasten die zich ‘schuldig’ maken aan deze overtredingen over op het hele horecateam. Dat de sfeer en het gedrag van gasten op slag veranderen van een beetje meer gastheerschap, dat zijn ze dan allemaal allang vergeten.
